Przewodnik tatrzański, Tomasz Świst, Na szczytach Tatr, Krywań

Krywań

2495m
Krywań (słow. Kriváň, niem. Krummhorn, Ochsenhorn, węg. Kriván) – 2494 m
Narodowa góra Słowaków położona w południowo-zachodniej części Tatr Wysokich, o charakterystycznym, zakrzywionym wierzchołku, od którego szczyt wziął swoją nazwę.
Najdogodniejsza droga wejścia:
Znakowane szlaki: Czerwony, a następnie niebieski ze Szczyrbskiego Jeziora/Svk: Strbske Pleso/ przez Jamski Staw i Grzbiet nad Pawłową. Zielony,a następnie niebieski z Trzech Studniczek przez Gronik. Niebieski od przystanku autobusowego Biały Wag/Svk: Biely Vah/ przy drodze ze Szczyrbskiego Jeziora do Podbańskiej i dalej na zachód.
Krywań stanowi najwyższą kulminację, długiej bocznej grani odgałęziającej się od grzbietu głównego łańcucha gór w Cubrynie. Wznosi się nad główną gałęzią Doliny Koprowej(maksymalnie 1400 metrów ponad dno doliny, co stanowi najwyższą różnicę wysokości w Tatrach) i dolinami Niewcyrką i Ważecką opadając swymi pd. i pd.-zach. stokami ku Kotlinie Liptowskiej. Bardzo popularny cel wycieczek, latem tłumnie odwiedzany, z fantastyczną, rozległą panoramą z wierzchołka ozdobionego niewielkim, słowackim krzyżem Cyryla i Metodego.
Górujący wyraźnie nad sąsiednimi szczytami i dolinami i charakterystyczny w swym kształcie Krywań w czasach sprzed pomiarów wysokości uchodził za najwyższy szczyt całych Tatr. Dopiero w 1793 r. angielski podróżnik Robert Townson stwierdził swymi pomiarami, że pierwszeństwo nie przysługuje Krywaniowi.
W XV-XVIII w. na pd. i pd.-zach. stokach Krywania istniały kopalnie złota tzw. Krywańskie Banie, sięgające do wysokości ok.2100 m, których pozostałości można znaleźć jeszcze dziś.
Conajmniej od 1841 r. Krywań uchodził za górę narodową i symbol odrodzenia narodowego Słowaków. W tym roku właśnie odbyła się pierwsza z licznych "wycieczek narodowych"/Svk: Narodne vystupy/ jako demonstracja uczuć i dążeń patriotycznych. Tradycja ta kultywowana jest po dziś dzień w sierpniu.
Krywań jako tak wybitny element krajobrazu i symbol słowackiej idei narodowej od zawsze zajmował poczesne miejsce w wytworach kultury ludowej, literaturze, malarstwie
i grafice obu stron gór.
Kazmierz Przerwa-Tetmajer pisał:
"Hej Krywaniu, Krywaniu wysoki!
Płyną, lecą spod ciebie potoki!
Tak się leją moje łzy, jak one,
hej łzy moje, łzy niezapłacone...
Hej Krywaniu, Krywaniu wysoki!
Płyną, lecą nad tobą obłoki!
Tak się toczy moja myśl, jak one,
hej te myśli, te myśli stracone...
Hej Krywaniu, Krywaniu wysoki!
Idzie od cię szum lasów głęboki,
a mojemu idzie żal kochaniu,
hej Krywaniu, Krywaniu, Krywaniu!..."
Pierwsze wejście: Wiadomo, że na Krywań wchodzono od dawien dawna(Kłusownicy, myśliwi, górnicy).
Zimą jako pierwsi na szczycie stanęli Jakob Horvay i Theodor Wundt w dniu 12 kwietnia 1884. W 1805 r. na szczycie był Stanisław Staszic.
"Zamieszkałem w lesie, ponieważ chciałem żyć świadomie. Chciałem czerpać ze źródeł życia samą jego istotę. Odrzucić wszystko, co nie było nim, by w godzinę śmierci nie odkryć, że nie żyłem." - Henry David Thoreau
© 2011-2024 Tomasz Świst ◊ odwiedzin: 3942696 ◊ użytkowników online: 6strony internetowe Łódź ◊ czas html: 44ms